Malbork

Stan zachowania:		Odbudowany zamek
Wstęp:		Bardzo drogo, ale warto
Parking:		Parkingi blisko zamku są płatne, są jednak również darmowe parkingi na osiedlu przy zamku
Trudność odnalezienia:		Tablice informacyjne prowadzą do celu
Trudność dojścia:		Z parkingów idzie się alejami spacerowymi
Subiektywna ocena:		Podobnie jak Wawel, Malbork z powodu masowego zwiedzania go przez turystów traci klimat, dlatego oceniony został na 4 gwiazdki

Dojazd:

Chyba każdy wie, gdzie leży Malbork. Gdyby ktoś jednak zapomniał, to powinien pojechać około 40 km na południowy-wschód od Gdańska. Po dotarciu do miasta, należy kierować się do jego centrum, gdzie zamek widoczny jest z daleka, a ponadto kierują do niego tablice informacyjne.
Najlepiej wjechać do Malborka drogą nr 22 z Tczewa (czyli od zachodu) i dotrzeć do mostu na rzece Nogat. Z tego miejsca jest bowiem najlepszy widok na zamek.

Rys historyczny:

Dawna nazwa: Marienburg

Budowę zamku w Malborku rozpoczęto w 1274 r. za sprawą mistrza krajowego Teodoryka Gatirslebe oraz komtura dzierzgońskiego Hermanna von Schönenberg. Prace rozpoczęto od budowy obecnego Zamku Wysokiego, a ich pierwszy etap zakończył się pod koniec XIII w. Tak powstały zamek konwentualny otoczony był międzymurzem i fosą.
Po przeniesieniu siedziby wielkiego mistrza Zakonu z Wenecji do Malborka 14 września 1309 r. rozpoczęto drugi etap budowy zamku, w trakcie którego zamek znacznie się rozrósł, zyskał nowe budowle obronne i sakralne (m.in. nowy kościół oraz cmentarz). W wyniku rozbudowy Zamek Wysoki stał się regularną budowlą czworoboczną, natomiast obecny Zamek Niski stał się głównym ośrodkiem produkcji dla całego państwa krzyżackiego. Można uznać, iż drugi etap budowy zakończył się w połowie XIV w.
W kolejnych latach trwała dalsza budowa i rozbudowa zamku, która zakończyła się dopiero w 1457 r., kiedy to Polska przejęła zamek. Odtąd aż do drugiej połowy XVII w. warownia nie była modernizowana, a nawet zaczęła być zaniedbywana, gdyż na utrzymanie tak ogromnego zamku potrzeba było wielkich ilości pieniędzy, których Polsce brakowało. W 1565 r. zauważono rysę na na ścianie Wielkiego Refektarza, która była początkiem problemu rozwiązanego dopiero w XX w.
W 1644 r. spłonął dach Zamku Wysokiego, które nie został całkowicie odbudowany, a kilka lat później część zabudowań zamkowych przejęli jezuici, którzy zaczęli przebudowywać je na własne potrzeby.
Potop szwedzki nie przyniósł o dziwo większych zniszczeń zamkowi, ale po pierwszym rozbiorze Polski, w 1772 r. warownia została przekształcona na koszary pruskich żołnierzy. Przyczyniło się to do znacznej dewastacji budowli. Przykładowo Zamek Wysoki stał się magazynem zbożowym, którą to funkcję pełnił do 1871 r. Podobno rozważano również rozbiórkę całej warowni i budowę z tak pozyskanego materiału nowych koszar. W międzyczasie środowiska patriotyczne zaczęły interweniować w obronie zamku, co przyniosło efekt w postaci zakazu dalszej przebudowy zamku wydanego przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III oraz rozpoczęcia po 1815 r. odbudowy, która trwała do II Wojny Światowej.
Wojna przyniosła poważne zniszczenia warownii, którą prowizorycznie zabezpieczono w latach 1947-1950. Dopiero pożar w 1959 r. oraz utworzenie w 1961 r. na zamku muzeum przyspieszyły prace restauracyjne.

Zdjęcia: